Kişinin yaneşeliığı maşer ortamında değeri olan , kudret, tutum ve sair davranış biçimlerini geliştirdiği proseslerin tüyöneten.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara bakılırsa insanoğluın davranışlarında belirli gelişmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Terbiye; kişinin davranışlarındaki yaşantısı aracılığıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğsorunme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü gibi eğitimin bir çok tanımı örgülabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla tercih edilen tanım:
“Bireyin davranışında, kendi yaşantısı aracılığıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin amaçlarına birebir ) bileğsorunme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu aşinalık bakılırsa;
· Terbiye bir prosestir.
· Terbiye sürecinde, kişinin davranışlarının matlup yönde bileğsoruntirilmesi amaçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğsorunme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde kişinin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç asliye öğesi vardır.
1. Yalnızç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Terbiye amaçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve değerlendirme ile son bulur. Sürecin bu mantığı bilcümle kültürler muhtevain birdır. Yalnızçların içinde ne olduğu ve öğrenme muhtevain kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre bakılırsa bileğsorunebilir, fakat sürecin doğbirliı bileğsorunmez.
Terbiye kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince birgeniş filozof ve pedagog, eğitimin ne başüstüneğuna değgin farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin akseptans edilen ölçünlü tanımı şudur: Terbiye, kişinin davranışlarında kendi yaşantıları aracılığıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğsorunikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın ortamında eğitime değgin bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları aracılığıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğsorunikliği” ve “müddetç” gibi kelimeler eğitimin temel taşlarıdır.
Terbiye, in muhtevain dirim boyu devam eden bir prosestir ve davranışlarda tadil meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere birebir olabileceği gibi istenmedik yönde bile gelişebilir. Terbiye sürecinin sorunletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği gibi gelişigüzel bile kabil. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal eğitim bilimi, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal eğitim bilimi denir. Daha açıklayıcı bir örnek verirsek ekol, dershane, eğitim bilimi merkezleri gibi mekânlarda verilen eğitim bilimi formal; kişinin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı olmayan eğitim bilimi ise informal eğitidir. Yani eğitim bilimi yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine bakılırsa sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim bilimi sarhoş olmak üzere dü tür ortaya çıkar. Formal eğitim bilimi okullarda ya da kurumlarda belirli bir tasavvur ve izlence çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim bilimi tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim bilimi süreci yönetimsel bir kadro ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal eğitim bilimi ise otomatik gelişen plansız ve programsız yapılan eğitimdir ki can bu eğitimi toplumsal çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir sistem olarak ele kırmızıındığında ise eğitim bilimi sisteminin üç asliye ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Referans; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, bina, donanım, maliyet, personel gibi fiziki unsurlardır. Müddetç; ekol ortamında gerçekleştirilen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde uzmanlık, yeterlilik, mezuniyet, sınav payanları gibi matlup davranış bileğsoruniklikleridir.